معرفی کامل رشته فیزیوتراپی
فيزيوتراپي يکي از رشته هاي توانبخشي است و توانبخشي مجموعه اقداماتي است که براي يک فرد معلول يا بيمار انجام مي دهد تا تشخيص بتواند از نظر جسمي – رواني – اجتماعي حداکثر توانائي و استقلال خويش را بدست آورد و زندگيش را به حد طبيعي نزديک سازد . کلمه فيزيوتراپي از دو بخش تشکيل شده است : فيزيو به مفهوم عوامل فيزيکي و تراپي به معناي درمان است فيزيوتراپي در واقع همان طب فيزيکي است و بر خلاف رشته هاي ديگر طب که از داروها و مواد شيميائي براي درمان بيمار استفاده مي کند از عوامل فيزيکي و مکانيکي جهت درمان نياز نيازمندان بهره مي برند.
فيزيوتراپي مي تواند جهت توانبخشي و نجات بيماران به عنوان يکي از بازوهاي توانمند تيم پزشکي وارد عمل شود و جامعه ما را از زمين گير شدن و ناتوان شدن گروهي از جوانان و سالمندان که به دليل تصادفات و حوادث ناگوار و کهولت سن مشکل پيدا مي کنند رهايي بخشد.
تعريف فيزيوتراپي
فيزيوتراپي، شاخه اي از پزشکي است که در آن براي توانبخشي بيماران از عوامل فيزيکي مثل گرما، سرما، الکتريسيته، نور و عوامل مکانيکي و ورزش استفاده مي شود.
بسياري از حوادث باعث مي شوند که اندام حرکتي انسان از حرکت بايستند گرچه اين ايستايي موقت باشد اما آسيب هاي آن دراز مدت و در برخي اوقات بهبودي کامل حاصل نمي شود نبايد از نظر دورداشت که حرکت براي بعضي از اندام ها مانند دست و پا همانند اکسيژن ضروري و حياتي است کاري که فيزيوتراپ انجام مي دهد به جريان انداختن حرکاتي است که بنابر اتفاق دچار آسيب شده اند فيزوتراپ با انجام حرکاتي که مبناي علمي دارد و استفاده از ابزاري که جريان حرکت را تسهيل مي نمايد به خدمت رساني مي پردازد در واقع فيزيوتراپ فردي است با قابليتهاي فردي بالا چه از نظر جسمي، چه از نظر روحي. چرا؟ چون فيزيوتراپ کسي است که توان دوبارهاي را به شخص بيمار ميبخشد. داشتن حوصله و عشق و علاقه به کار تنها راه ادامه تحصيل يا انتخاب اين رشته است.فيزيوتراپي رشتهاي است که با استفاده از عوامل فيزيکي (مثل گرما، سرما، نور، اشعه ليزر، الکتريسيته و…) و عوامل مکانيکي جهت کمک به درمان ناتواني فرد و بازگرداندن کار اعضاي بدن و هدايت بيمار براي استفاده از توانايي باقيمانده به او کمک ميکند.
فيزيوتراپيست با استفاده از يک سري وسايل مثل ابزارهاي الکترونيکي و حرکات ورزشي در جهت رفع معلوليت و افزايش کارآيي عضلات و اعصاب تلاش ميکند. رشته فيزيوتراپي داراي بخشهاي مختلفي است.
در بخش الکتروتراپي فيزيوتراپيست با استفاده از عوامل فيزيکي مانند اشعه مادون قرمز و درمان بيماران ميپردازند. در بخش مکانوتراپي با استفاده از وسايل مکانيکي مانند قرقره و دستگاه هاي بدنسازي به درمان بيماران ميپردازند، در بخش هيدروتراپي (آب درماني) با استفاده از خواص آب به درمان بيماريها ميپردازد.
طول دوره کارشناسي در اين رشته ۴ سال ميباشد. استفاده از کره، نور، الکتريسيته، آب، ليزر و حرکات مکانيکي ابزار يک فيزيوتراپ است. اين رشته نحوه استفاده از اين ابزار را براي بهبود بيمار آموزش ميدهد.
مقاطع تحصيلي و گرايشهاي رشته فيزيوتراپي :
داراي سه مقطع تحصيلي کارشناسي پيوسته، کارشناسي ارشد ناپيوسته و دکتري است.
در مقطع کارشناسي داراي گرايش نميباشد. مدت تحصيل در دوره کارشناسي ۴ سال و دوره کارشناسي ارشد ۲ سال ميباشد.
امکان ادامه تحصيل در رشتههاي همجوار:
فارغ التحصيلان اين رشته ميتوانند در رشتههايي مانند فيزيوتراپي، علوم تشريح، آناتومي، فيزيولوژي و … ادامه تحصيل دهند.
فرصت هاي شغلي فارغ التحصيلان رشته فيزيوتراپي :
فارغ التحصيلان ميتوانند در بيمارستانها، سازمان بهزيستي،هلال احمر، کلينيکهاي توانبخشي و سازمانهاي مربوط به توانبخشي مشغول به کار شوند. همچنين فارغ التحصيلان ميتوانند مطب و مراکز توانبخشي خصوصي تأسيس کنند.علاقهمندي شرط مهمي براي موفقيت و ادامه تحصيل در اين رشته ميباشد.
به دليل ارتباط نزديک و تنگاتنگ با بيماران و معلولان، داشتن صبر و حوصله و همچنين عشق و علاقه به اين کار مهم ميباشد.
اهداف فيزيوتراپي
فيزيوتراپيست با به حداقل رساندن عوارض بيماريها و درمان بيماريها و نيز از بين بردن عوامل محدود کننده و ناتوان کننده در جهت مستقل نمودن بيمار در طول زندگي تلاش و به طور خلاصه هدف فيزيوتراپي مستقل نمودن بيمار در طول زندگي مي باشد.
مهمترين روشهاي درماني در فيزيوتراپي عبارتند از :
۱) الکتروتراپي توسط دستگاههاي گوناگون الکتريکي درد بيمار کاهش يافته و پروسه ترميم بافتها را سرعت مي بخشد در اين روش از موارد زير استفاده مي شود.
الف) امواج مادون قرمز و ماوراء بنفش
ب) تحريکات الکتريکي پوستي
ج) امواج مافوق صوت
د) ميدانهاي الکتريکي و مغناطيسي
ه) ليزر
۲) حرکت درماني حرکت دادن قسمتهاي مختلف بدن بوسيله خود بيمار يا متخصص فيزيوتراپي حرکت درماني ناميده مي شود اين روش درماني مورد استعمال وسيعي براي معالجه ضايعاتي بدن دارد خصوصاْ مدت زماني که بيمار بستري است بايستي حرکت را شروع نمود تا از خشک شدن مفصل و سفت شدن مفصلهاي جلوگيري نمود.
۳) ماساژ يکي از قديمي ترين روشهاي درماني است که توسط متخصص فيزيوتراپي به کمک دست يا از طريق دستگاه ماساژ الکتريکي صورت مي گيرد.
۴) آبدرماني يا هيدروتراپي در اين روش از آب به شکل استخر يا حوضچه هاي آب گرم يا آب معدني و …….. استفاده مي شود.
موارد کاربرد فيزيوتراپي :
۱) بيماري هاي استخوان – مفاصل – عضلات
۲) بيماري هاي روماتيسمي
۳) بيماري هاي اعصاب
۴) ضايعات ورزشي
۵) جراحي ها
۶) بيماري هاي قلب و عروق
۷) بيماري هاي تنفسي
۸) بيماري هاي زنان و زايمان
۹) بيماري هاي پوستي
۱۰) بيماري هاي کودکان
۱۱) سوختگي ها
۱۲) معلولان جسمي و حرکتي
هدف کلي :
براي درمان بيماران با روشهاي فيزيکي يک متخصص فيزيوتراپي ابتدا با قسمتهاي مختلف بدن آشنا شده سپس ساير موارد فيزيکي درمان و تک تک روشهاي آن را مثل الکتروتراپي – ترموتراپي ورزش درماني و روشهاي درمانهاي دستي (موبيليزاسيون) را فرا مي گيرد.
بدين منظور واحدهاي درسي دانشجويان به گونه اي تنظيم شده که ابتدا هر دانشجو با ساختمان طبيعي بدن و نحو کار دستگاهي مختلف آشنا شود (واحد آناتومي و فيزيولوژي ) سپس بيماريهاي مختلف ارتوپدي -اعصاب – تنفسي و روماتيسمي و غيره را فرا ميگيرد همزمان با آنها واحدهاي در رابط با نحوه حرکت بخشهاي مختلف بدن (کينزيولوژي – بيومکانيک ) و روشهاي الکتروتراپي و حرکت درماني و تکنيکهاي خاص آن ارائه مي شود هدف از اين دوره تربيت افراد ايست متعهد و متخصص که پس از طي يک دوره کارشناسي فيزيوتراپي بتواند بر اساس تشخيص پزشکي درمان فيزيکي را بعهده بگيرند.
عرصه هاي آموزشي :
دوره کارشناسي فيزيوتراپي ۴ سال و نظام آموزشي آن مطابق آئين نامه آموزشي دانشگاهها و موسسه هاي آموزش عالي مصوب شوراي عالي برنامه ريزي است دروس به صورت عملي -نظري – نظري عملي و کارآموزي عرضه مي شود .
دانشجو براي فارغ التحصيلي لازم است در ترم آخر در يکي از زمينه هاي فيزيوتراپي مطالبي را به صورت تحقيق و يا گردآوري با راهنمائي اساتيد اين رشته تهيه نموده و آن را به عنوان رساله خويش جهت استفاده دانشجويان و ساير متخصصين اين رشته ارائه نمايد و سپس در امتحان جامع فيزيوتراپي را با موفقيت بگذراند.
تعداد کل واحدهاي درسي ۱۳۵ واحد :
▪️ دروس عمومي : ۲۰ واحد
▪️ دروس پايه : ۴۷ واحد
▪️ دروس تخصصي : ۴۴ واحد
▪️ کارآموزي درعرصه : ۲۴ واحد
دروس این رشته در طول تحصیل:
کنکور سراسری :
این رشته در کنکور سراسری به صورت قطبی دانشجو میپذیرد . همچنین در زیر گروه ۱ از گروه آزمایشی علوم تجربی قرار دارد و ضرایب دروس تخصصی آن به شرح زیر است :
زمین شناسی : ۰
ریاضی : ۲
زیست شناسی : ۴
فیزیک : ۲
شیمی :۳
ضوابط تأسیس مؤسسات فیزیوتراپی
اجازه تأسیس مرکز فیزیوتراپی به اشخاصی داده می شود که دارای شرایط ذیل باشند :
1- تابعیت جمهوری اسلامی ایران
2-نداشتن سوء پیشینه کیفری مؤثر واعتیاد به مواد مخدر (تسلیم گواهی عدم سوء پیشینه وعدم اعتیاد به مواد مخدر درزمان در خواست همکاری با مرکز فیزیوتراپی برای کلیه کارکنان الزامی است )
3- دارا بودن یکی از مدارک تحصیلی زیر :
– تخصص طب فیزیکی و توان بخشی
– PhD فیزیوتراپی
– کارشناسی ارشد فیزیوتراپی
– کارشناس فیزیوتراپی
همچنین علاوه برکار در کلینیک خصوصی میتواند در بیمارستان نیز به فعالیت خود ادامه دهد .فیزیوتراپی رشته ای مهم و ارزشمند در کشور های دنیا شناخته میشود تا جایی که در بعضی کشور ها هر خانواده فیزیوتراپ مخصوص خود را دارد .
لازم به ذکر است کارآموزی باید در بیمارستان ها و مراکز درمانی گذرانده شود و تمام واحد های آن در ۳ ترم تحصیلی آخر ارائه میشود.
نویسنده: مهسا دربهشتی
دیدگاهتان را بنویسید