معرفی کامل رشته حسابداری
ديباچه:
يك چرتكه، يكي دو دفتر و يك قلم، ابزار كار آنها بوده است تا حساب دخل و خرج يك واحد اقتصادي را ثبت كنند و به وضعيت مالي آن سر و سامان ببخشند.اين افراد در قديم عنوانشان “ميرزا” بود. بعدها “دفتردار” نام گرفتند و امروزه به نام “حسابدار” فعاليت ميكنند. البته نسل جديد به جاي چرتكه از ماشين حساب يا ماشينهاي الكترونيكي استفاده ميكنند و سرو كارشان با كامپيوتر است اما اين پيشرفت، بيشتر شامل ابزار كار ميشود نه نوع كار، چون آنها حسابداري را فني “تجربي” ميدانند كه بايد به روش استاد و شاگردي فرا گرفت و نيازي به تحصيلات دانشگاهي ندارد.حال سؤال اينجاست كه اگر حسابداري نياز به تحصيلات دانشگاهي ندارد، چرا از سال 1345 رشته حسابداري در آموزشگاه عالي حسابداري شركت ملي نفت ايران و سپس در دانشگاه تهران داير گرديد و امروزه نيز در بسياري از دانشگاههاي دولتي و غيردولتي تدريس ميشود؟ آيا ميتوان گفت كه حسابداري در مفهوم امروزين آن با دفترداري متفاوت است؟در پاسخ بايد گفت كه حسابداري يك “سيستم” است كه در آن فرآيند جمعآوري، طبقهبندي، ثبت، خلاصه كردن اطلاعات و تهيه گزارشهاي مالي و صورتهاي حسابداري در شكلها و مدلهاي خاص انجام ميگيرد. تا افراد ذينفع درون سازماني مثل مديران سازمان يا برونسازماني مثل بانكها، مجمع عمومي سازمان مورد نظر يا مقامات مالياتي بتوانند ازاين اطلاعات استفاده كنند. به همين دليل فردي كه تحصيلات دانشگاهي ندارد، بيشتر دفتردار است تا حسابدار. چرا كه گزارشهاي اين دسته از افراد مطابق استاندارد نيست و پردازش كافي نميشود و بيشتر تراز حسابها ميباشد. براي مثال يك حسابدار تجربي نميتواند به راحتي بين دارايي كوتاه مدت و بلند مدت تفاوت قائل شود يا نميداند كه چگونه بايد معاملات ارزي را در دفاتر ثبت كند. از سوي ديگر يك حسابدار متخصص، در آينده ميتواند مدير مالي يك سازمان يا شركت گردد؛ يعني ميتواند به مديريت يك شركت ايده بدهد كه منابع موجودش را در چه راههايي سرمايهگذاري نمايد تا استفاده بهينه كند يا اگر شركت به منابع مالي جديد نياز داشت يك مدير مالي براساس دانش آكادميك خود ميتواند بگويد كه از چه طريقي بايد تأمين مالي كرد در حالي كه مجموع اين فعاليتها خارج از توانايي يك حسابدار تجربي است.
در معرفی رشته ی حسابداری می توان گفت ، از جمله رشته هایی که از داوطلبان سه گروه آزمایشی ریاضی و فیزیک ، علوم تجربی و علوم انسانی دانشجو می پذیرید ، رشته ی حسابداری می باشد و در بازار کار رشته حسابداری جایگاه خوبی دارد. در مورد رشته حسابداری ، درس ریاضی به عنوان مهمترین درس رشته ی حسابداری مطرح است. یک حسابدار باید به خوبی گزارشات کار خود را ارئه کند ، بنابراین باید در ادبیات مسلط بوده و نگارش خوبی داشته باشد. شما متقاضی عزیز برای رسیدن به شایستگی در زمینه حسابداری نیاز به تحصیل چهار ساله در رشته ی حسابداری یا رشته های مرتبط دارید و بهتر است از دانشگاه خوب و معتبری فارغ التحصیل شده تا در ادامه تحصیل برای مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری به نحو مطلوب سپری شود. با توجه به اینکه رشته ی حسابداری یک رشته کاربردی در بازار کار رشته حسابداری و هسته مرکزی تصمیم گیری و گزارشگری مالی در واحد تجاری می باشد ، لذا برای کسب موفقیت در بازار كار رشته حسابداري آشنایی با مباحثی همچون مدیریت ، اقتصاد ، ریاضی و آمار پیشنهاد می شود.
مهمترین شاخه های رشته ی حسابداری عبارتند از :
•رشته حسابداری صنعتی
•رشته حسابداری مالی
•رشته حسابرسی
•رشته حسابداری بازرگانی
•رشته حسابداری دولتی
•رشته مدیریت مالی
بازار كار رشته حسابداري
با وجود اینکه در اکثر دانشگاه ها اعم از دولتی ، آزاد و غیر انتفاعی در رشته حسابداری دانشجویان زیادی تحصیل می کنند ، ولی در بازار کار رشته حسابداری نسبت به سایر رشته ها تعداد فارغ التحصیلان رشته حسابداری بیکار کمتر است چرا که از یک موسسه کوچک تا بزرگترین کارخانه ها حداقل برای تهیه صورت مالی و اظهارنامه مالیاتی به حسابدار نیازدارند و به نظر می رسد فارغ التحصیلان دوره های تکمیلی رشته حسابداری دانشگاه پیام نور پختگی و آمادگی بیشتری برای حضور در بازار کار رشته حسابداری دارند. فارغ التحصیلان به راحتی برای ورود به برنامه بازار کار رشته حسابداری می توانند در شاخه های زیر مشغول به کار شوند :
•حسابداری بانک ها : در شعبه ها و سرپرستی بانکها
•حسابداری بیمه : در موسسات بیمه
•حسابداری مالیاتی : در ادارات دارایی
•حسابداری دولتی : به عنوان حسابدار یا عامل ذی حساب در کلیه سازمان ها و ادارات دولتی
•حسابداری صنعتی : در شرکت های تولیدی و صنعتی
•حسابداری مالی : موسسات تجاری و غیر انتفاعی
طول دوره تحصیل
طول متوسط دوره کارشناسی رشته حسابداری با کارآموزی 5 سال است و کلید دروس آن در 9 ترم برنامه ریزی شده است. طول هر ترم 18 هفته فعال آموزشی می باشد. هر واحد درسی بصورت نظری 18 ساعت و هر واحد کار آموزی حداقل 54 ساعت در طول نیمسال (18 هفته ) خواهد بود. کارآموزی عموماً در واحدهای بازرگانی، تولیدی، دولتی، موسسات حسابرسی با نظر گروه آموزشی حسابداری در موسسات آموزش عالی انجام خواهد گرفت.
تعداد واحدها
تعداد کل واحدهای درسی این رشته 160 واحد 10 واحد کارآموزی به شرح زیر می باشد:
1-دروس عمومی 20 واحد
2- دروس پایه 50 واحد
3-دروس تخصصی 71 واحد
4- کار آموزی معادل 10 واحد
نیمسال هشتم دوره تحصیلی و تابستان متعاقب آن به 10 واحد کارآموزی اختصاص داده شده است طبق ماده 29 و تبصره ماده 38 آئین نامه آموزشی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی این 10 واحد جزء کارآموزی به حساب آمده است.
توانايي هاي لازم:
رشته حسابداري از جمله رشته هايي است که از داوطلبان سه گروه آزمايشي رياضي و فيزيک، علوم تجربي و علوم انساني دانشجو مي پذيرد و در آزمون هر سه گروه نيز درس رياضي به عنوان مهمترين درس اين رشته مطرح است. در واقع داشتن شم رياضي در رشته حسابداري از اهميت بسياري برخوردار است. همچنين يک حسابدار بايد بتواند بخوبي گزارش کارهاي خود را ارائه دهد. بنابراين بايد در ادبيات فارسي مسلط بوده و نگارش خوبي داشته باشد. دانشجوي اين رشته بايد تحمل ساعتها کار در پشت يک ميز و صندلي و سروکار داشتن با اعداد و ارقام را داشته باشد. همچنين بايد دقيق و منظم باشد تا در جمع بندي اعداد و ارقام دچار مشکل نگردد.
درس هاي اين رشته در طول تحصيل:
دروس پايه:
روانشناسي عمومي، جامعه شناسي، اصول علم اقتصاد، رياضيات پايه، رياضيات کاربردي، آمار کاربردي، مباني کاربرد کامپيوتر، پژوهش و عمليات، مديريت توليد، حقوق بازرگاني، پول و ارز بانکداري، مباني سازمان مديريت، توسعه اقتصادي، ماليه عمومي، روش تحقيق.
دروس اصلي و تخصصي:
اصول حسابداري، حسابداري ميانه، حسابداري پيشرفته، حسابداري صنعتي، حسابرسي، حسابداري مالياتي، اصول تنظيم و کنترل بودجه، مديريت مالي، مباحث جاري حسابداري، متون حسابداري
موقعيت شغلي در ايران:
فرصت هاي شغلي يک حسابدار بسيار گسترده است و از پايين ترين سطح تا بالاترين سطح را در بر مي گيرد. و با وجود اين که در دانشگاهاي مختلف کشور اعم از دولتي، غيرانتفاعي و آزاد، دانشجويان بسياري در رشته حسابداري تدريس مي کنند اما تعداد فارغ التحصيلان بيکار اين رشته از بيشتر رشته ها کمتر است. چون از يک موسسه کوچک گرفته تا بزرگترين کارخانه هاي کشور حداقل براي تهيه اظهارنامه مالياتي به حسابدار نيازمند هستند.
فارغالتحصیلان این رشته پس از اتمام تحصیل میتوانند در سطوح مختلف و شاخههای متفاوت عهده دار انجام امور مالی گردند که شرح آن چنین است:
حسابداری
فارغالتحصیلان میتوانند در کلیه موسسات و واحدهای تجاری، اعم از دولتی یا خصوصی به عنوان حسابدار در شاخههای زیر مشغول کار شوند:
حسابداری مالی: در کلیه شرکتها و موسسات تجاری و غیرانتفاعی.
حسابداری صنعتی: در کلیه واحدهای صنعتی و شرکتهای تولیدی.
حسابداری دولتی: در کلیه سازمانها و ادارات دولتی به عنوان حسابدار یا عامل ذیحساب.
حسابداری مالیاتی: در ادارات دارایی.
حسابداری بیمه: در موسسات بیمه.
حسابداری بانکها: در شعبهها و سرپرستی بانکها.
حسابداران پس از مدتی اشتغال به کار حسابداری میتوانند در سمت مدیریت مالی واحدهای تجاری، ایفای نقش نمایند.
همچنین حسابداران پس از مدتی اشتغال به کار حسابداری میتوانند در سمت مدیریت مالی واحدهای تجاری ، ایفای نقش نمایند.
حسابرسی
فارغالتحصیلان رشته حسابداری قادرند با توجه به شاخههای حسابداری در حرفه حسابرسی شاغل شوند. شاغلان حرفه حسابرسی در یک تقسیمبندی کلی به دو گروه اصلی تفکیک میشوند :
حسابرسان داخلی : این گروه از حسابرسان ، کارمند واحد مورد رسیدگی هستند، و در واقع رابط میان هیأت مدیره و شرکت بوده و گزارش رسیدگی خود را به طور هفتگی ، ماهانه یا سالانه به مدیرعامل و هیأت مدیره ارائه میدهند . این گروه از حسابرسان عملیات داخل واحد تجاری را رسیدگی میکنند.
حسابرسان مستقل: این گروه از حسابرسان، افرادی هستند که در مؤسسات حسابرسی مشغول به کار هستند و بر اساس قرارداد میان شرکتها یا سازمانها با این مؤسسات، عملیات حسابداری و مالی واحد تجاری را بر اساس اصول و موازین حسابداری مورد رسیدگی قرار میدهند و گزارش خود را به مجمع عمومی صاحبان سهام ارائه میکنند. در واقع حسابرسان مستقل، رابط میان صاحبان شرکت و هیأت مدیره شرکت میباشند.
در حال حاضر در ایران ، سازمان حسابرسی به عنوان یک سازمان دولتی ، بزرگترین مؤسسه حسابرسی است و در کنار آن سایر موسسات حسابرسی دولتی و خصوصی مشغول فعالیت میباشند.
وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر
آموزش حسابداران و شرکت مؤثر آنها در فراهمآوری اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد و تجزیه و تحلیل این اطلاعات برای توسعه پایدار در کشور در حال توسعهای مانند ایران اهمیت فراوانی دارد. چرا که وجود اطلاعات دقیق، اعتماد برانگیز، بموقع و مربوط به فعالیتهای اقتصادی، نه تنها لازم بلکه حیاتی است. علاوه بر این اطلاعات مالی حاصل از فعالیتهای اقتصادی که بوسیله نظامهای حسابداری گزارش میشود، میتواند از انحراف مسیر پیشبینی شده ، اتلاف منابع اقتصادی و اخلال در برنامههای توسعه اقتصادی جلوگیری کند.
فارغالتحصیلان توانمند این رشته مشکلی در زمینه کار ندارند ؛ چون هر فرد سرمایهگذار و هر مؤسسه اعتباری برای سرمایهگذاری یا اعتبار دادن به حسابدار نیاز دارد.
مقطع کارشناسي ارشد
دوره کارشناسي ارشد رشته حسابداري به منظور آموزش تخصصي حسابداري به دانشجوياني که درآينده در حرفه حسابرسي يا مشاغل مختلف حسابداري در موسسات بازرگاني، صنعتي و دولتي مشغول کار خواهند شد، تدوين گرديده است. بديهي است دانشجوياني که درحال حاضر به کار حسابرسي و حسابداري اشتغال دارند با گذرانيدن اين دوره اطلاعات و معلومات تخصصي خود را افزايش داده و مسئوليت هاي سنگين تري را عهده دار خواهند گرديد. علاوه بر اين فارغ التحصيلان اين دوره تحت ضوابطي که ستاد انقلاب فرهنگي تعيين مي کند، مي توانند به امر تدريس در دانشگاهها و موسسات آموزش عالي اشتغال پيدا کنند. تحصيل در مقطع ارشد اين رشته نيز منوط به شرکت در آزمون سراسري ارشد و قبولي در آن مي باشد، که اين امر نياز به مطالعه دروس تخصصي رشته، رياضي و آمار و زبان خارجي دارد. امروزه اکثر واحدهاي دانشگاهي دولتي و آزاد به ارائه اين رشته مي پردازند.
دروس مربوطه. در طول 2 سال تحصيلي (معادل 4ترم) تعداد 33 واحد بايد گذرانده شود. دروس مربوط به اين رشته شامل تئوري حسابداري 1و 2، حسابداري مديريت، حسابداري دولتي پيشرفته، تصميم گيري در مسائل مالي، مباحث جاري حسابداري، حسابرسي پيشرفته، بررسي موارد خاص در حسابداري، سيستم هاي اطلاعاتي حسابداري، اقتصاد مديريت يا سيستم هاي حسابداري يا پژوهش عملياتي پيشرفته ( انتخاب يکي از اين سه درس به صورت اختياري)، تحليل آماري و در نهايت 4 واحد پايان نامه مي باشد.
آينده شغلي. فارغ التحصيلان دوره کارشناسي ارشد رشته حسابداري مي توانند به عنوان حسابرس يا مسئول حسابداري و امور مالي در موسسات مختلف اشتغال پيدا کنند. فارغ التحصيلاني که در شرکتهاي بزرگ استخدام مي شوند قادر خواهند بود در قسمت هاي تخصيص منابع يا سيستم هاي اطلاعاتي مديريت و در مشاغل تحليل گر مالي يا حسابرس داخلي مشغول به کار شوند و يا مسئوليت بخشي از کار برنامه ريزي و کنترل مالي را عهده دار گردند. مسئوليتهاي ديگري که فارغ التحصيلان اين دوره در موسسات بزرگ مي توانند عهده دار گردند، بودجه بندي و تجزيه و تحليل و برنامه ريزي و آينده نگري است. فارغ التحصيلان اين دوره پس از کسب تجريه کافي مي توانند در سطوح مختلف مديريت مالي و حسابرسي انجام وظيفه نموده و در اداره موسسه کمک هاي موثري به مديريت نمايند.
دیدگاهتان را بنویسید