معرفی کامل رشته مهندسی مدیریت پروژه
Project Management Engineering
اگر این واقعیت را بپذیریم که در دنیای امروز، یکی از مهم ترین مسائل پیش روی توسعه ی جوامع، کمبود منابع است، آنگاه می توان گفت در عرصه ی رقابت میان جوامع، آن جامعه ای به موفقیت می رسد که از منابع محدود خویش استفاده ی متناسبی داشته باشد. این سخن بدین معناست که در برنامه ریزی و اجرای هر پروژه ای، نخست باید منابع و امکانات را سنجید و سپس در طول فرایند، آن را عملیاتی کرد. برای نیل به چنین هدفی، نیازمند علمی هستیم که بتواند ضمن برنامه ریزی و کنترل پروژه، به بهینه سازی زمان اجرای طرح، تخمین هزینه های اجرا و تحلیل کیفیت نتایج پیش بینی شده یا مورد انتظار مبادرت ورزد. این علم، مهندسی مدیریت پروژه نام دارد. هنگامی که از منابع سخن گفته می شود منظور تنها سرمایه و مواد اولیه نیست، بلکه اصطلاح منابع به نیروی انسانی، تجهیزات، ماشین آلات و طبیعت نیز اشاره دارد؛ بنابراین مهندسی مدیریت پروژه، رشته ای است که فرد باید به همه ی ابعاد ذکرشده در بحث منابع، تسلط داشته باشد.
به همین دلیل مهندسی مدیریت پروژه، رشته ای مستقل و خودکفا نیست و ماهیتی بین رشته ای دارد. در مباحث مدیریت پروژه شاهد تلفیقی از رشته های عمران، صنایع و مدیریت هستیم. تفاوت مهندسی مدیریت پروژه هنگامی روشن می شود که بدانیم مهندسان گرایش تولید صنعتی رشته ی مهندسی صنایع نیز با مدیریت پروژه آشنایی دارند، ولی آن ها در آماده سازی، نظارت و اجرای پروژه های عمرانی مهارت ویژه ای ندارند. مهندسان مدیریت پروژه هستند که با تسلط بر دانش حقوقی پروژه ها، تسلط بر مقررات ملی ساختمانی و آیین نامه های اجرایی، آشنایی با امور مالی و حسابداری پروژه، ایجاد هماهنگی بین عوامل پروژه، شناخت مصالح و ماشین آلات، توانایی نقشه خوانی مهندسی و آشنایی با مقررات اداری مرتبط با پروژه، می توانند دو رکن اصلی مدیریت پروژه، برنامه ریزی و کنترل پروژه را عملیاتی کنند. به صورت خلاصه، مهندسی مدیریت پروژه، علم به کارگیری دانش، مهارت ها، ابزار و تکنیک های لازم در اداره ی جریان اجرای فعالیت ها، به منظور رفع نیازها و انتظارات متولیان از اجرای پروژه است.
اهداف رشته
از جمله اھداف مورد نظر در طراحی رشته مھندسی مدیریت پروژه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
•اعمال صحیح آئین نامه ھا و مقررات مربوطه
•ارتقای کیفیت ساخت در پروژه ھای عمرانی
•ایمنی،بھداشت و صرفه اقتصادی دراجرای پروژه مدیریت صحیح عوامل اصلی پروژه شامل ھزینه،کیفیت و زمان
فرصت های شغلی
فارغ التحصیلان رشته ی مهندسی مدیریت پروژه,در سه بعد اجرا,نظارت و مدیریت,آموزش می بینند.اجرای انواع سازه های بتنی وفلزی ,مقاوم سازی ساختمان ,اجرای سالن صنعتی، نقشه برداری، اجرای تخصصی پل ها، متره برآورد، اجرای سازه های آبی,راه سازی ,معماری ساختکان های مسکونی و تجاری ساده، مدیریت مصرف انرژی و مدیریت ایمنی از جمله آموزش های قابل ذکر در زمینه ی اجراییات است. در زمینه ی نظارت، آن ها در نظارت بر ساخت انواع سازه های بتنی، بنایی فلزی تخصص دارند و در مبحت مدیریت، مهندسان مدیریت پروژه، به مدیریت پروژه های بزرگ، کنترل پروژه، مدیریت کارگاه، اجرای مهندسی ارزش، مدیریت امور پیمان قرارداد، مدیریت مالی و حسابداری، مدیریت بحران و داوری و حل اختلاف پروژه های عمرانی مشغول می شوند. با نیاز روزافزون به چنین مهارت هایی و با توجه به پیش بینی جایگاه مهندس مجری در قانون نظام مهندسی که شرکت های پیمان کار و مشاور را به استخدام مدیر پروژه، موظف کرده و اخذ پروانه ی اشتغال را تسـهيل می کند، پیش بینی های امیدوار کننده ای در مورد بازار کار مهندسی مدیریت پروژه وجود دارد. مهندسان مدیریت پروژه می توانند در زمینه های راهبری و سرپرستی دفاتر مشاوره ی معماری، نظارت عمومی بر صحت انجام کار در عملیات اجرایی ساختمانی، مدیریت اجرایی پروژه های معماری متوسط و برنامه ریزی مجتمع های متفاوت مشغول به کار شوند.
توانایی ھای فارغ التحصیلان
مھندسین مدیریت پروژه تخصص ھای مرتبط با مھندسی عمران،مھندسی صنایع و اصول مدیریت و نظارت بر اجرای پروژه ھای عمرانی را در دوره تحصیلی خود فرا می گیرند. لذا این کارشناسان در زمینه مھارت ھای کاربردی و اجرایی مرتبط با سه تخصص فوق توانمند می باشند .
از جمله مھارت ھای تخصصی کارشناسان این رشته می توان به موارد زیر اشاره نمود:
•تسلط بر دانش حقوقی پروژه ھا
•تسلط بر مقررات ملی ساختمانی و آئین نامه ھای اجرایی
•آشنایی با امور مالی و حسابداری ویژه
•طراحی اجرایی و نظارت براجرای پروژه
•تسلط بر انجام ھماھنگی بین عوامل ذیربط پروژه
•شناخت موثر از مصالح و ماشین آلات
•آشنایی با مقررات اداری مرتبط
•ایجاد دیدگاه مبتنی بر اخلاق مھندسی در اجرای پروژه
•توانایی نقشه خوانی مھندسی
•کسب دید عمیق از ایمن سازی کارگاه ساخت
پتانسیل ھای شغلی فارغ التحصیلان
از پتانسیلھای شغلی محتمل برای مھندسین مدیریت پروژه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
الف – تخصص اجرا
•اجرای انواع سازه ھای بتنی
•اجرای سازه ھای بنایی
•اجرای سازه ھای فلزی
•اجرای مقاوم سازی ابنیه
•اجرای سالن ھای صنعتی و سوله ھا
•نقشه برداری و عملیات مرتبط
•اجرای تخصصی پلھا
•متره و برآورد
•اجرای سازه ھای آبی
•اجرای راھسازی و روسازی
•طرح معماری ساختمانھای مسکونی و تجاری ساده
ب – تخصص نظارت
•نظارت بر ساخت انواع سازهھای بتنی
•نظارت بر ساخت سازهھای بنایی
•نظارت بر ساخت سازهھای فلزی
ج – تخصص مدیریت
•مدیریت پروژهھای بزرگ
•مدیر کنترل پروژه
•مدیریت کارگاه
•اجرای مھندسی ارزش
•مدیریت امور پیمان و قرارداد
•مدیریت مالی و حسابداری
•مدیریت بحران
•داوری و حل اختلافات پروژهھای عمرانی
•ممیزی انرژی و مدیریت مصرف انرژی
•مھندسی و مدیریت ایمنی
مواد درسی
140 واحد درسی همچون دیگر رشته های مهندسی در این رشته جای داده شده است . دسته بندی دروس زیر این واحد ها را نشان میدهد .
عمومی 21 واحد
مهارتی 8 واحد
تکمیلی 48 واحد
تخصصی 51 واحد
اختیاری 12 واحد
رابطه ی مهندسی مدیریت پروژه با رشته های دیگر
همانطور که گفته شد مهندسی مدیریت پروژه میان رشته ای است و با سه رشته ی مهندسی عمران – مهندسی صنایع ومدیریت رابطه دارد که این رابطه به خصوص با عمران بسیار نزدیکتر است زیرا تمامی دروس تخصصی رشته ی مهندسی عمران از قبیل:مقاومت مصالح – تحلیل سازه ها – مکانیک خاک و پی – مکانیک سیالات – هیدرولیک – طراحی سازه های فولادی 1و2 –طراحی سازه های بتنی 1و2 – راهسازی و روسازی و علاوه بر این دروس مدیریتی مهمی از رشته ی مهندسی و مدیریت ساخت که یکی از گرایش های ارشد عمران می باشد در آن وجود دارد مثل :مدیریت کارگاه و منابع انسانی – مدیریت ایمنی کارگاه و….و همچنین واحد های دیگری مثل اصول و مقررات پیمان – مهندسی ارزش – قوانین حاکم بر پروژه و ….با توجه به هدف گذاری های وزارت علوم در این رشته وجود دارد .البته در واحدهای این رشته درسهایی مثل :تحقیق در عملیات – مدیریت کیفیت و بهره وری – و آمارو احتمالات از رشته ی صنایع وجود دارد که این امکان را برای دانشجویان این رشته فراهم می سازد که بتوانند در مقطع ارشد در گرایشهای مدیریت سیستم و بهره وری و مهندسی سیستم های اقتصادی و اجتماعی در رشته ی صنایع ادامه تحصیل دهند.اما بالغ بر 90% دانشجویان این رشته علاقه مند به تحصیل در گرایش های عمرانی این رشته در کارشناسی ارشد می باشند.
با این تفاصیل می توان رشته ی مهندسی مدیریت پروژه را مکمل مهندسی عمران دانست و ضعف های مدیریتی و اجرایی مهندسین عمران در بخش های مختلف را می توان با مهارت های این رشته پوشش داد.
دیدگاهتان را بنویسید